Działania podmiotów ekonomii społecznej na rzecz środowisk lokalnych w obszarze zielonych innowacji. Studium przypadku

Autor

  • Barbara Batko Uniwersytet Śląski w Katowicach
  • Magdalena Janosz Stowarzyszenie Kurka Wodna

DOI:

https://doi.org/10.24917/20833296.182.13

Słowa kluczowe:

ekonomia społeczna, gospodarka obiegu zamkniętego, przedsiębiorstwo społeczne, sharing economy, zielone innowacje

Abstrakt

Do sfery ekonomii społecznej należą organizacje z pogranicza, realizujące cele ekonomiczne i społeczne. Takim przypadkiem jest stowarzyszenie, którego analizę działalności przeprowadziły autorki. Jego misja zakłada realizację celów spójnych ze społecznymi celami w zakresie zrównoważonego rozwoju. Stowarzyszenie podejmuje inicjatywy koncertujące się na tzw. zielonej polityce. Celem artykułu jest identyfikacja obszarów skutecznego działania i źródeł problemów stowarzyszenia we wdrażaniu zielonych innowacji. Na potrzeby niniejszego tekstu przyjęto tezy, zgodnie z którymi organizacja elastycznie i sprawnie reaguje na zmiany otoczenia, zaś największą trudnością jest zaangażowanie do działania ludzi nieprzekonanych. Tekst powstał na podstawie analizy dorobku literaturowego oraz badania przeprowadzonego w wybranej organizacji ekonomii społecznej. Do badań literaturowych posłużyły wybrane źródła naukowe, raporty i statystyki oraz wcześniejsze badania jednej z autorek. Do badania organizacji zastosowano studium przypadku, gdzie wykorzystano źródła wewnętrzne organizacji, obserwację uczestniczącą i pogłębiony wywiad z członkiem zarządu. W ocenie autorek istotną umiejętnością organizacji jest szybkie dostosowanie się do zmieniającej się sytuacji społeczno-gospodarczej i politycznej, wykorzystanie nowych modeli biznesowych, tworzenie sieci współpracy, również z samorządem, uczenie się od siebie, obecność w życiu środowiska lokalnego, odpowiedź na jego potrzeby oraz działania na rzecz innowacji, spójności i środowiska.

Biogramy autorów

Barbara Batko - Uniwersytet Śląski w Katowicach

Barbara Batko, dr nauk o zarządzaniu i jakości, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Nauk Społecznych, adiunkt. Autorka badań i publikacji z dziedziny zarządzania. Obszar jej zainteresowań to głównie zarządzanie informacją internetową w organizacjach sektora pozakomercyjnego – publicznego i non profit, ze szczególnym uwzględnieniem jakości informacji przez pryzmat potrzeb odbiorców. Członkini Stowarzyszenia Kurka Wodna.

Magdalena Janosz - Stowarzyszenie Kurka Wodna

Magdalena Janosz, mgr socjologii, członkini zarządu Stowarzyszenia Kurka Wodna. Kierowniczka i koordynatorka w projektach organizacji, w tym w zakresie monitoringu i ewaluacji oraz badań społecznych. Główne obszary zainteresowań dotyczą ekologii społecznej, w kontekście badania wzajemnych relacji człowieka ze środowiskiem naturalnym.

Bibliografia

Batko, B. (2020). Wymagania kompetencyjne wobec pracowników informacji w organizacjach sektora publicznego i non-profit. W: W. Ulrych (red.), Rozwój potencjału ludzkiego. Wybrane materiały z Międzynarodowej Konferencji „Human Potential Development”, Łódź, 28–30.05.2019. Łodź: Wyd. SIZ, 55–74.

Batko, B. (2018). Funkcjonowanie podmiotów ekonomii społecznej. Internet jako źródło informacji publicznej o podmiotach ekonomii społecznej w Polsce. Problemy jakości informacji. W: D. Murzyn, J. Pach (red.), Ekonomia społeczna. Między rynkiem, państwem a obywatelem, Warszawa: Difin, 335–347.

Batko, B., Hilarowicz, A., Hudy-Chyski, D., Pyszka, A. (2022). Importance of the sharing economy from the perspective of users of online collaborative platforms. Empirically based research. Sustainability (w recenzji).

Belk, R. (1988). Possessions and the extended self. Journal of Consumer Research, 15(2), 139–168.

Belk, R. (2014). You are what you can access: Sharing and collaborative consumption online. Journal of Business Research, 67(8), 1595–1600.

Communication From the Commission to the European Parliament. (2011). The Council, The European Economic And Social Committee and the Committee of the Regions. Social Business Initiative Creating a favourable climate for social enterprises, key stakeholders in the social economy and innovation. COM(2011) 0682 final. Brussels, 25.10.2011.

Communication From the Commission to the European Parliament (2016). The Council, The European Economic And Social Committee and the Committee of the Regions. Europe’s next leaders: the Start-up and. COM(2016) 733 final. Strasbourg.

Czakon, W. (2011). Zastosowanie studiów przypadków w badaniach nauk o zarządzaniu. W: W. Czakon (red.), Podstawy metodologii badań w naukach o zarządzaniu. Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer Business, 46–54.

Dąbrowska, A., Janoś-Kresło, M. (2016). Komunikacja marketingowa w organizacjach non profit jako dialog z otoczeniem. Marketing i Zarządzanie, 4(45), 137–145.

Decoupling natural resource use and environmental impacts from economic growth (2011; 2022, 7 września). United Nations Environment Programm. Pozyskano z: https://www.resourcepanel.org/reports/decoupling-natural-resource-use-and-environmental-impacts-economic-growth

Demaria, F., D’Alisa, G., Kallis, G. (2015, 2022, 8 września). DEGROWTH: A Vocabulary for a New Era. Routledge. Pozyskano z: https://www.researchgate.net/publication/309291920_DEGROWTH_A_Vocabulary_for_a_New_Era_E-BOOK

e-sprawozdanie JPK_SF (v. 1–2) (Zał. nr 6 do ustawy o rachunkowości. Dokument niepublikowany.

European Parliament Resolution of 24 November 2021 on a European strategy for critical raw materials (2021/2011(INI).

Fakty o NGO (2022; 2022, 15 września). ngo.pl. Pozyskano z: https://fakty.ngo.pl/fakt/liczba-ngo-w-polsce

Flores, P.J., Jansson, J. (2022). Being innovative, fun, and green? Hedonic and environmental motivations in the use of green innovations. Journal of Marketing Management. https://doi.org/10.1080/0267257x.2022.2062426.

Glossary of Environment Statistics (1997; 2022, 2 września). Studies in Methods, Series F, No. 67, United Nations, New York. Pozyskano z: https://stats.oecd.org/glossary/detail.asp?ID=2900

Góral, A., Jałocha, B., Mazurkiewicz, G., Zawadzki, M. (2019). Badania w działaniu. Książka dla kształcących się w naukach społecznych. Kraków: Uniwersytet Jagielloński.

Gray, C., Charter, M. (2007; 2022, 2 września). Remanufacturing and Product Design. Designing for the 7th Generation. Pozyskano z: https://cfsd.org.uk/Remanufacturing%20and%20Product%20Design.pdf

Green economy (b.d.; 2022, 8 września). UN Environment Programme. Pozyskano z: https://www.unep.org/explore-topics/resource-efficiency/what-we-do/policy-and-strategy/green-economy

Herbst, K. (2013). Perspektywy ekonomii społecznej. Ekonomia społeczna, 1(6), 9–19.

Impact of the European Commission’s Social Business Initiative (SBI) and its Follow-up Actions. Final Report – November 2020, (2020). Contract: VC/2019/0583, Spatial Foresight, EURICSE, ECSF, Brussels, November 2020, X–XIX.

KRS. (2022, 24 września). Inicjatywa Ekologiczna na Rzecz Ludzi i Zwierząt Stowarzyszenie Kurka Wodna. Pozyskano z: http://www.krs-online.com.pl/inicjatywa-ekologiczna-na-rzecz-ludzi-i-krs-7623850.html

Innowacje Ekologiczne w Centrum Usług Społecznych (2022, 27 września). UM Radlin. Pozyskano z: https://miasto.radlin.pl/2022/09/22/innowacje-ekologiczne-w-centrum-uslug-spolecznych

Kemp, S. (2022, 8 września). Digital 2022 Global Overview Report. Pozyskano z: https://datareportal.com/reports/digital-2022-global-overview-report

Kulczycka, J. (red.). (2019). Gospodarka o obiegu zamkniętym w polityce i badaniach naukowych. Kraków: Wydawnictwo IGSMiE PAN.

Lewandowski, M. (2016). Designing the Business Models for Circular Economy – Towards the Conceptual Framework. Sustainability, 8(1), 43, 1–28. https://doi.org/10.3390/su8010043

Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie mierzenia wpływu społecznego (opinia z inicjatywy własnej). (2022). Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej (2014/C 170/03).

Organizacje mają dwa tygodnie na odniesienie się do propozycji ministerstwa. Konsultacje rozporządzeń do ustawy o ekonomii społecznej (2022, 12 września). Pozyskano z: https://publicystyka.ngo.pl/konsultacje-rozporzadzen-do-ustawy-o-ekonomii-spolecznej

Owyang, J. (2016). Honeycomb 3.0: The Collaborative Economy Market Expansion.

Pacut, A. (2018). Trajektoria zmian przedsiębiorczości społecznej w Polsce. Ekonomia Społeczna, 2, 7–15.

Paterson, D.A.P., Ijomah, W.L., Windmill, J.F.C (2017; 2022, 2 września). End-of-life decision tool with emphasis on remanufacturing. Journal of Cleaner Production, 148, 653–664. Pozyskano z: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0959652617302159#bib8

Pawul, M., Sobczyk, W. (2011). Edukacja ekologiczna w zakresie gospodarki odpadami jako narzędzie realizacji zrównoważonego rozwoju. Problemy Ekorozwoju, 6(2), 147–156.

Pietrzak, J. et al. (2017; 2022, 7 września). Lokalne, ekologiczne gospodarowanie odpadami – czyli jak w przystępny sposób edukować ekologicznie? W: J. Kulczycka, K. Głuc (red.), W kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym: perspektywa miast. Kraków: Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego, 100–112.

Polityka ekologiczna państwa 2030 – strategia rozwoju w obszarze środowiska i gospodarki wodnej (2022). Ministerstwo Klimatu i Środowiska.

Poniatowska-Jaksch, M. (2017). Modele biznesu w sharing economy. W: M. Poniatowska-Jaksch, R. Sobiecki (red.), SE (gospodarka współdzielenia). Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH, 55–68.

Question Orale No 10/74 Avec Debat de M. Lagorce Au Nom Du Groupe Socialiste a la Commission: Recyclage et Reutilisation des Dechets. OJ C 55, 13.5.1974, p. 17 (FR)

Rada Ministrów przyjęła projekt Mapy drogowej GOZ. (2019; 2022, 2 września) Pozyskano z: https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/rada-ministrow-przyjela-projekt-mapy-drogowej-goz

Report of the United Nations Conference on the Human Environment (1972; 2022, 2 września). Pozyskano z: https://digitallibrary.un.org/record/523249

Rinne, A. (2015; 2022, 2 września). The Sharing Economy, Through a Broader Lens. Stanford Social Innovation Review. Pozyskano z: https://ssir.org/articles/entry/the_sharing_economy_through_a_broader_lens

Rozwój przedsiębiorczości społecznej w Polsce i wybranych krajach Unii Europejskiej (2020). Warszawa: PARP.

Social enterprises (b.d.; 2022, 1 września). European Commission website. Pozyskano z: https://single-market-economy.ec.europa.eu/sectors/proximity-and-social-economy/social-economy-eu/social-enterprises_en

Spis organizacji (b.d.; 2022, 11 września). Pozyskano z: https://spis.ngo.pl/?cat%5B2384%5D=2803&cat%5B2386%5D=2878

Statut Stowarzyszenia Kurka Wodna (2020; 2022, 24 września). Pozyskano z: https://kurkawodna.org/wp-content/uploads/2021/01/Statut-Stowarzyszenia-Kurka-Wodna-zmiany-07.12.2020–2.pdf

Stowarzyszenie Kurka Wodna (b.d.; 2022, 24 września). Pozyskano z: https://kurkawodna.org

Stowarzyszenie Kurka Wodna. Cel działania (b.d.; 2022, 24 września). Pozyskano z: https://rejestr.io/krs/646525/stowarzyszenie-kurka-wodna

Sundararajan, A. (2014; 2021, 1 marca). Peer-to-peer Businesses and the Sharing (Collaborative) Economy: Overview, Economic Effects and Regulatory Issue. Pozyskano z: https://republicans-smallbusiness.house.gov/uploadedfiles/1-15-2014_revised_sundararajan_testimony.pdf

Szaky T. (2014). Outsmart Waste. The Modern Idea of Garbage and How to Think Our Way Out of It, San Francisco: Berrett-Koehler Publishers, Inc.

Szkolenia i wydarzenia (2022, 15 września). ngo.pl. Pozyskano z: https://wydarzenia.ngo.pl/szkolenia

Toffler, A. (1980). The Third Wave. New York: William Morrow and Company, Inc.

Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (Dz.U. 2003 nr 96, poz. 873).

Ustawa z dnia 5 sierpnia 2022 r. o ekonomii społecznej (Dz.U. 2022, poz. 1812) (data wejścia w życie: 2022-10-30).

Walków, M. (2016; 2022, 20 września). W ciągu trzech lat Chińczycy zużyli więcej cementu niż USA przez

całe stulecie. Pozyskano z: https://businessinsider.com.pl/finanse/zuzycie-cementu-i-betonu-w-chinach-opis-vaclav-smil/38bc6jd

Wentong, L., Caleb, C.Y. K., Young-Ah, K., Hongfei, L. (2021; 2022, 2 września). The more the better vs. less is more: strategic alliances, bricolage and social performance in Social Enterprises,

Journal of Business Research, 137(1), 128–142. Pozyskano z: https://www.researchgate.net/publication/354008700_The_more_the_better_vs_less_is_more_strategic_alliances_bricolage_and_social_performance_in_Social_Enterprises

Weź udział w Młodzieżowych Spotkaniach z Ekonomią Społeczną (2022; 2022, 24 września). Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Województwa Śląskiego. Pozyskano z: https://es.rops-katowice.pl/wez-udzial-w-mlodziezowych-spotkaniach-z-ekonomia-spoleczna

Wsparcie udzielane przez ośrodki wsparcia ekonomii społecznej podmiotom ekonomii społecznej i solidarnej. (2022). Warszawa: NIK.

Wygnański, J. (2004; 2022, 31 września). O co chodzi w ekonomii społecznej i co ma do tego trzeci sektor?.

Pozyskano z: https://publicystyka.ngo.pl/o-co-chodzi-w-ekonomii-spolecznej-i-co-ma-do-tego-trzeci-sektor

Pobrania

Opublikowane

2022-12-29

Jak cytować

Batko, B., & Janosz, M. (2022). Działania podmiotów ekonomii społecznej na rzecz środowisk lokalnych w obszarze zielonych innowacji. Studium przypadku. Przedsiębiorczość - Edukacja, 18(2), 205–218. https://doi.org/10.24917/20833296.182.13