Kooperatywy – przedsiębiorcze formy organizacyjne w gospodarce lokalnej

Autor

  • Izabela Czaja Uniwersytet Ekonomiczny Katedra Przedsiębiorczości i Innowacji
  • Robert Śliwa Uniwersytet Ekonomiczny Katedra Prawa Międzynarodowego i Porównawczego

DOI:

https://doi.org/10.24917/3296.151.10

Słowa kluczowe:

budownictwo partycypacyjne, cohousing, kooperatywa, przedsiębiorcze formy organizacyjne, przedsiębiorczość, status prawny, zagospodarowanie przestrzeni

Abstrakt

Kooperatywa, znana dobrze w Polsce w okresie międzywojennym, powraca jako forma organizacyjna służąca realizacji własnych, często podstawowych potrzeb życiowych ludzi. Dzięki współpracy przedsiębiorczych grup forma ta stwarza możliwości samorządnego zagospodarowania przestrzeni miejskiej i wiejskiej. Współpracujące grupy realizują wzajemnie potrzeby własne członków kooperatywy, m.in. mieszkaniowe, rekreacyjne, żywnościowe oraz związane z codziennym funkcjonowaniem człowieka. Mimo braku formalnej definicji prawnej, kooperatywa traktowana jest w Polsce jako szczególny podmiot w stosunkach publiczno-prawnych. Celem artykułu jest analiza przestrzennych aspektów rozwoju przedsiębiorczości indywidualnej i grupowej w Polsce z odniesieniem do przykładów z tego samego obszaru na rynkach europejskich. Analiza trzech przypadków budownictwa partycypacyjnego w Polsce oraz porównanie kooperatyw z innymi formami prawno-organizacyjnymi zostały przeprowadzone w kontekście korzyści i ułatwień natury ekonomicznej oraz administracyjnej. Przedsiębiorczość w rozwoju układów przestrzennych ma ogromne znaczenie, zaś ułatwienie działań ludziom, którzy powołują na krótki czas organizację w celu realizowania własnych potrzeb (np. kooperatywę budowlaną), mogłoby w tym zakresie wpłynąć w znaczący sposób na zagospodarowanie przestrzeni własnej (bliskiej) i publicznej (dalszej). Jako studium przypadku omówione zostały budowy indywidualnych domów w kilku miastach Polski oraz ich charakterystyka organizacyjno-prawna.

Biogramy autorów

Izabela Czaja - Uniwersytet Ekonomiczny Katedra Przedsiębiorczości i Innowacji

Izabela Czaja, dr nauk ekonomicznych, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Wydział Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych, Katedra Przedsiębiorczości i Innowacji. Jej zainteresowania naukowe i badawcze obejmują obszary związane z tematyką działalności gospodarczej, takie jak: przedsiębiorczość, ekonomia ewolucyjna, mikroekonomia, historia myśli ekonomicznej, prawne i podatkowe uwarunkowania prowadzenia działalności gospodarczej, modelowanie rozwoju małej i średniej firmy, innowacje, innowatyka, międzynarodowe stosunki gospodarcze, dynamika rozwoju sektora prywatnego, sektor MŚP w Polsce i na świecie.

Robert Śliwa - Uniwersytet Ekonomiczny Katedra Prawa Międzynarodowego i Porównawczego

Robert Śliwa, dr nauk prawnych, mgr ekonomii, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, adiunkt na Wydziale Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych, w Katedrze Prawa Międzynarodowego i Porównawczego. Praktyk – prowadzi kancelarię prawną zajmującą się kompleksową obsługą Kooperatywy – przedsiębiorcze formy organizacyjne w gospodarce lokalnej 143 wszelkich podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Jego zainteresowania naukowe i badawcze obejmują obszary związane z problematyką prawa międzynarodowego publicznego, prawa gospodarczego, handlowego, cywilnego oraz prawa porównawczego i prawa medycznego. W kręgu zainteresowania znajduje się również problematyka podatkowa, karno-skarbowa, celna oraz postępowań administracyjnych.

Bibliografia

Abramowski, E. (2012). Braterstwo, solidarność, współdziałanie. Pisma spółdzielcze i stowarzyszeniowe. Łódź: Stowarzyszenie „Obywatele Obywatelom”. Pozyskano z: http://www.soo.org.pl/doc/e-book/ abramowski-braterstwo-solidarnosc-wspoldzialanie.pdf

Borowik, A. (oprac.). (2018, 30 sierpnia). Krakowski Szlak Modernizmu. Domy Kooperatywy Mieszkaniowej. Pozyskano z: http://szlakmodernizmu.pl/szlak

Dobrzański, W. (1921). Kooperatywy mieszkaniowe: wskazówki praktyczne, Warszawa.

Idem, R. (2012). Kształtowanie mikrośrodowiska jako miejsca wspólnoty. Gdańsk: Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej.

Idem, R. (2007). Cohousing. Dziesięć argumentów ,,za”. Czasopismo Techniczne. Architektura, 104(3–A).

McCamant, K., Durre Ch. (2018, 3 września). Cohousing is… Pozyskano z: http://www.cohousingco.com/cohousing/

Jak założyć kooperatywę. (2015). Pozyskano z: https://wawelskakooperatywa.files.wordpress.

com/2015/04/150205_koop_jak-zaczc485c487-kooperatywc499.pdf Od 7 lat powstaje osiedle modelowe. O Nowych Żernikach opowiada Zbigniew Maćków. (2018, 30 sierpnia). Pozyskano z: http://www.bryla.pl/bryla/7,90857,22945311,zbigniew-mackow-dobre-miasto- -to-miasto-roznorodne.html

Skurczyński, Ł. (2015; 2018, 30 sierpnia). Kooperatywa mieszkaniowa po francusku. Pozyskano z: http:// fundacjablisko.pl/index.php/skurczynski-kooperatywa-mieszkaniowa-po-francusku/

Staszic, S. (1790). Przestrogi dla Polski. Pozyskano z: https://wolnelektury.pl/media/book/pdf/przestrogi- dla-polski.pdf

Szurmańska K. (2017). Rozwój kooperatyw w Polsce – aktualna sytuacja i perspektywy na przyszłość, Strategia Warszawa 2030. Warszawa: Fundacja Habitat for Humanity (2018, 3 września). Pozyskano z: http://2030.um.warszawa.pl/mieszkania2030-szurmanska-rozwoj-kooperatyw-w- -polsce-aktualna-sytuacja-i-perspektywy-na-przyszlosc/

Twardoch A. (2017). Oddolne budownictwo mieszkaniowe: potencjał i perspektywy. W: Barbara Audycka, Magdalena Ruszkowska-Cieślak (red.), Mieszkalnictwo w Polsce. Dobre praktyki. Warszawa: Fundacja Habitat for Humanity.

Ustawa z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze, Dz.U. z 2018 r., poz. 1285.

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeksu cywilnego, Dz.U. z 2018 r., poz. 1025.

Ustawa z dnia 7 kwietnia1989 r. Prawo o stowarzyszeniach, Dz.U. z 2017 r., poz. 210.

Ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach, Dz.U. z 2018 r., poz. 1491.

Wrocławskie kooperatywy mieszkaniowe. (2018, 30 sierpnia). Pozyskano z: https://www.wroclaw.pl/kooperatywy- definicja

Zieliński, J. (2008). Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy: Śródmieście historyczne. Tom 14, Nowowiejska – Francesco Nullo. Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami w Łodzi.

Pobrania

Opublikowane

2019-06-14

Jak cytować

Czaja, I., & Śliwa, R. (2019). Kooperatywy – przedsiębiorcze formy organizacyjne w gospodarce lokalnej. Przedsiębiorczość - Edukacja, 15(1), 126–143. https://doi.org/10.24917/3296.151.10