Kooperatywy – przedsiębiorcze formy organizacyjne w gospodarce lokalnej
DOI:
https://doi.org/10.24917/3296.151.10Słowa kluczowe:
budownictwo partycypacyjne, cohousing, kooperatywa, przedsiębiorcze formy organizacyjne, przedsiębiorczość, status prawny, zagospodarowanie przestrzeniAbstrakt
Kooperatywa, znana dobrze w Polsce w okresie międzywojennym, powraca jako forma organizacyjna służąca realizacji własnych, często podstawowych potrzeb życiowych ludzi. Dzięki współpracy przedsiębiorczych grup forma ta stwarza możliwości samorządnego zagospodarowania przestrzeni miejskiej i wiejskiej. Współpracujące grupy realizują wzajemnie potrzeby własne członków kooperatywy, m.in. mieszkaniowe, rekreacyjne, żywnościowe oraz związane z codziennym funkcjonowaniem człowieka. Mimo braku formalnej definicji prawnej, kooperatywa traktowana jest w Polsce jako szczególny podmiot w stosunkach publiczno-prawnych. Celem artykułu jest analiza przestrzennych aspektów rozwoju przedsiębiorczości indywidualnej i grupowej w Polsce z odniesieniem do przykładów z tego samego obszaru na rynkach europejskich. Analiza trzech przypadków budownictwa partycypacyjnego w Polsce oraz porównanie kooperatyw z innymi formami prawno-organizacyjnymi zostały przeprowadzone w kontekście korzyści i ułatwień natury ekonomicznej oraz administracyjnej. Przedsiębiorczość w rozwoju układów przestrzennych ma ogromne znaczenie, zaś ułatwienie działań ludziom, którzy powołują na krótki czas organizację w celu realizowania własnych potrzeb (np. kooperatywę budowlaną), mogłoby w tym zakresie wpłynąć w znaczący sposób na zagospodarowanie przestrzeni własnej (bliskiej) i publicznej (dalszej). Jako studium przypadku omówione zostały budowy indywidualnych domów w kilku miastach Polski oraz ich charakterystyka organizacyjno-prawna.Bibliografia
Abramowski, E. (2012). Braterstwo, solidarność, współdziałanie. Pisma spółdzielcze i stowarzyszeniowe. Łódź: Stowarzyszenie „Obywatele Obywatelom”. Pozyskano z: http://www.soo.org.pl/doc/e-book/ abramowski-braterstwo-solidarnosc-wspoldzialanie.pdf
Borowik, A. (oprac.). (2018, 30 sierpnia). Krakowski Szlak Modernizmu. Domy Kooperatywy Mieszkaniowej. Pozyskano z: http://szlakmodernizmu.pl/szlak
Dobrzański, W. (1921). Kooperatywy mieszkaniowe: wskazówki praktyczne, Warszawa.
Idem, R. (2012). Kształtowanie mikrośrodowiska jako miejsca wspólnoty. Gdańsk: Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej.
Idem, R. (2007). Cohousing. Dziesięć argumentów ,,za”. Czasopismo Techniczne. Architektura, 104(3–A).
McCamant, K., Durre Ch. (2018, 3 września). Cohousing is… Pozyskano z: http://www.cohousingco.com/cohousing/
Jak założyć kooperatywę. (2015). Pozyskano z: https://wawelskakooperatywa.files.wordpress.
com/2015/04/150205_koop_jak-zaczc485c487-kooperatywc499.pdf Od 7 lat powstaje osiedle modelowe. O Nowych Żernikach opowiada Zbigniew Maćków. (2018, 30 sierpnia). Pozyskano z: http://www.bryla.pl/bryla/7,90857,22945311,zbigniew-mackow-dobre-miasto- -to-miasto-roznorodne.html
Skurczyński, Ł. (2015; 2018, 30 sierpnia). Kooperatywa mieszkaniowa po francusku. Pozyskano z: http:// fundacjablisko.pl/index.php/skurczynski-kooperatywa-mieszkaniowa-po-francusku/
Staszic, S. (1790). Przestrogi dla Polski. Pozyskano z: https://wolnelektury.pl/media/book/pdf/przestrogi- dla-polski.pdf
Szurmańska K. (2017). Rozwój kooperatyw w Polsce – aktualna sytuacja i perspektywy na przyszłość, Strategia Warszawa 2030. Warszawa: Fundacja Habitat for Humanity (2018, 3 września). Pozyskano z: http://2030.um.warszawa.pl/mieszkania2030-szurmanska-rozwoj-kooperatyw-w- -polsce-aktualna-sytuacja-i-perspektywy-na-przyszlosc/
Twardoch A. (2017). Oddolne budownictwo mieszkaniowe: potencjał i perspektywy. W: Barbara Audycka, Magdalena Ruszkowska-Cieślak (red.), Mieszkalnictwo w Polsce. Dobre praktyki. Warszawa: Fundacja Habitat for Humanity.
Ustawa z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze, Dz.U. z 2018 r., poz. 1285.
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeksu cywilnego, Dz.U. z 2018 r., poz. 1025.
Ustawa z dnia 7 kwietnia1989 r. Prawo o stowarzyszeniach, Dz.U. z 2017 r., poz. 210.
Ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach, Dz.U. z 2018 r., poz. 1491.
Wrocławskie kooperatywy mieszkaniowe. (2018, 30 sierpnia). Pozyskano z: https://www.wroclaw.pl/kooperatywy- definicja
Zieliński, J. (2008). Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy: Śródmieście historyczne. Tom 14, Nowowiejska – Francesco Nullo. Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami w Łodzi.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).