Wskaźnik przedsiębiorczości w jednostkach terytorialnych Polski –zróżnicowanie w czasie i przestrzeni

Autor

  • Jacek Sołtys Politechnika Gdańska Wydział Architektury Katedra Urbanistyki i Planowania Regionalnego
  • Sławomir Dorocki Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Geografii, Zakład Przedsiębiorczości i Gospodarki Przestrzennej

DOI:

https://doi.org/10.24917/20833296.12.2

Słowa kluczowe:

działalność gospodarcza, gmina, podmioty osób fizycznych, podregion, Polska, powiat, przedsiębiorczość – wskaźnik

Abstrakt

Przedmiotem artykułu jest analiza zjawiska prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby fizyczne, mierzonego wskaźnikiem liczby tych osób na 100 osób w wieku produkcyjnym. Wskaźnik ten nazywany jest nieraz wskaźnikiem przedsiębiorczości, mimo że mierzy tylko jeden z jej przejawów. Badania prowadzono w układzie podregionów, powiatów i gmin (według ich rodzaju, z wyodrębnieniem miast w gminach miejsko-wiejskich). Celem badań było poznanie zróżnicowania badanego wskaźnika w czasie, przestrzeni, w zależności od rodzaju jednostki terytorialnej i wielkości miasta (w przypadku miast) oraz uzyskanie odpowiedzi na pytania: Czy można zauważyć i wyjaśnić prawidłowości? Czy można stwierdzić stan nasycenia w niektórych jednostkach? Jako metody stosowano: analizy statystyczne rozkładów wskaźników stanu i dynamiki, wykresy, analizy kartograficzne oraz badanie korelacji wskaźników stanu i dynamiki ze sobą oraz z liczbą ludności miast, bezrobociem, PKB (dla podregionów) i dochodami własnymi gmin. Stwierdzono duże zróżnicowanie wskaźników i następujące prawidłowości: wskaźniki stanu w miastach są wyższe niż na wsi, nie ma korelacji z wielkością miast, najwyższe wskaźniki występują na obszarach turystycznych i metropolitalnych, a najniższe - we wschodniej Polsce. Niewiele jest prawidłowości w dynamice zjawiska. Przedsiębiorczość przejawiająca się w tworzeniu firm w większym stopniu niż czynnikiem rozwoju jest efektem rozwoju wywołanym przez inne czynniki.

Biogramy autorów

Jacek Sołtys - Politechnika Gdańska Wydział Architektury Katedra Urbanistyki i Planowania Regionalnego

Jacek Sołtys, dr hab. inż., Politechnika Gdańska, Wydział Architektury, Katedra Urbanistyki i Planowania Regionalnego. Absolwent Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej. Prowadzone zajęcia dydaktyczne: planowanie regionalne (w latach 1975–2014), lokalne planowanie przestrzenne, planowanie strategiczne, projektowanie zagospodarowania rekreacyjnego i turystycznego. Zainteresowania naukowe: metody planowania (przestrzennego i strategicznego, w tym metoda scenariuszy), rozwój zrównoważony, typologia miast i regionów, sieć osadnicza, aktywizacja gospodarcza obszarów peryferyjnych. Pracował w wielu krajowych i międzynarodowych projektach badawczych. Autor 2 książek i ponad 40 innych publikacji. Współautor ponad 30 strategii dla gmin. Członek Europejskiego Stowarzyszenia Nauk Regionalnych (ERSA) i Towarzystwa Urbanistów Polskich. Przewodnik turystyczny.

Sławomir Dorocki - Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Geografii, Zakład Przedsiębiorczości i Gospodarki Przestrzennej

Sławomir Dorocki, dr, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Instytut Geografii, Zakład Przedsiębiorczości i Gospodarki Przestrzennej. Absolwent studiów z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, doktor nauk humanistycznych w dyscyplinie historia (Instytut Europeistyki – Uniwersytet Jagielloński). Adiunkt w Instytucie Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Zainteresowania badawcze autora skupiają się wokół problematyki regionów i procesów regionalizacji społeczno-gospodarczej, ze szczególnym uwzględnieniem zróżnicowania przestrzeni europejskiej oraz procesów integracji europejskiej i uwarunkowań historycznych.

Bibliografia

Bank Danych Lokalnych. GUS (2015, 10 września). Pozyskano z: www.stat.gov.pl.

Dorocki, S., Brzegowy, P. (2012). Regionalne zróżnicowanie kształcenia we Francji w aspekcie rozwoju przedsiębiorczości departamentów zamorskich. Przedsiębiorczość – Edukacja, 8, 229–258.

Dorocki, S., Brzegowy, P. (2014). Uwarunkowania przestrzennego zróżnicowania postaw przedsiębiorczych we Francji. Przedsiębiorczość – Edukacja, 10, 149–163.

Iwańska, M., Bieńkowska, W. (2010). Zróżnicowanie wartości wskaźnika przedsiębiorczości w gminach wiejskich województwa mazowieckiego w układzie przestrzennym. Acta Sci. Polonorum Oeconomia, 9(3), 119-127.

Koncepcja przestrzennego zagospodarowana kraju 2030 (2011). Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.

Krakowiak-Bal, A. (2007). Wpływ infrastruktury na rozwój przedsiębiorczości w gminach wiejskich wybranych powiatów woj. małopolskiego. Inżynieria Rolnicza, 11, 101–108.

Kudłacz, T., Reśko, D. (2007). Przedsiębiorczość w subregionie nowosądeckim w latach 2001–2004. Zeszyty Naukowe/Akademia Ekonomiczna w Krakowie, 746, 51–66.

Kurek, S. (2010). Przestrzenne zróżnicowanie poziomu rozwoju regionalnego w Unii Europejskiej w świetle wybranych mierników. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 16, 87–104.

Makieła, Z. (2007). Przedsiębiorczość w Polsce w układzie regionalnym. Przedsiębiorczość – Edukacja, 3, 18–23.

Młodak, A. (2012). Statystyka metropolii polskich – problemy i perspektywy. Studia Regionalne i Lokalne, 2(48), 20–38.

Płaziak, M., Rachwał, T. (2015). „Przedsiębiorczy region” – zarys koncepcji w świetle analizy roli przedsiębiorczości w krajowej strategii rozwoju regionalnego. Przedsiębiorczość – Edukacja, 11, 37–49.

Rachwał T., Boguś. M. (2012). Konkurencyjność przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce w ujęciu regionalnym na tle innych krajów Unii Europejskiej. W: P. Raźniak (red.) Przekształcenia struktur regionalnych, Krąków: Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne – Oficyna Wydawnicza AFM: na zlecenie Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, 9–36.

Raport o stanie o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce w latach 2011–2013. PARP(2015, 10 września). Pozyskano z: http://www.parp.gov.pl/files/74/81/626/18355.pdf.

Rozwój Polski Wschodniej (2015, 10 września). Pozyskano z: http://www.porpw.com.pl/.

Salamon, J. (2009). Przestrzenne zróżnicowanie wartości wskaźnika przedsiębiorczości na obszarach wiejskich województwa świętokrzyskiego. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 5, 231–239.

Strojny, J., Kościołek M. (2015). Przedsiębiorczość Polski Wschodniej – ocena potencjału rozwojowego z wykorzystaniem analizy porównawczej. Przedsiębiorczość – Edukacja, 11, 64–81.

Strojny, J. (2010). Analiza potencjału przedsiębiorczego województwa podkarpackiego. Przedsiębiorczość –Edukacja, 6, 176–197.

Pobrania

Opublikowane

2016-09-30

Jak cytować

Sołtys, J., & Dorocki, S. (2016). Wskaźnik przedsiębiorczości w jednostkach terytorialnych Polski –zróżnicowanie w czasie i przestrzeni. Przedsiębiorczość - Edukacja, 12, 18–35. https://doi.org/10.24917/20833296.12.2

Inne teksty tego samego autora

1 2 3 > >>