Koła gospodyń wiejskich jako przestrzeń do rozwoju edukacji i przedsiębiorczości społecznej opartej na tradycji lokalnej na Warmii i Mazurach

Autor

  • Kinga Lisowska Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Nauk Pedagogicznych, Katedra Pedagogiki Ogólnej i Opiekuńczej
  • Majka Łojko Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Nauk Ekonomicznych, Instytut Ekonomii i Finansów , Katedra Polityki Gospodarczej

DOI:

https://doi.org/10.24917/20833296.182.5

Słowa kluczowe:

edukacja kulturowa, edukacja regionalna, edukacja ustawiczna, koło gospodyń wiejskich, przedsiębiorczość społeczna

Abstrakt

Koła gospodyń wiejskich (KGW) stanowią reprezentatywny przykład organizacji społecznych ukształtowanych w duchu tradycji i kultury polskiej. Ich zadania oscylują wokół rozpowszechniania edukacji kulturowej, ochrony i pomnażania dziedzictwa kulturowego wsi, a także rozwoju kapitału społecznego i wykorzystania potencjału mieszkańców w aspekcie ich aktywizacji na rzecz środowiska lokalnego. Celem artykułu jest przedstawienie wyników badań własnych dotyczących kierunków, zakresu i form działalności KGW na Warmii i Mazurach jako przestrzeni umożliwiającej realizację działań z zakresu edukacji ustawicznej z wykorzystaniem tradycji lokalnej, przy jednoczesnym kreowaniu i wprowadzaniu inicjatywy społecznej na obszarach wiejskich w doświadczeniach przedstawicielek KGW. W pracy posłużono się metodą jakościową, wywiadami indywidualnymi, częściowo kierowanymi, skoncentrowanymi na problemie. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują na to, że KGW na Warmii i Mazurach są doskonałym przykładem innowacyjnych form działalności organizacji kobiecych na wsi, które w pełni wykorzystują zasoby dziedzictwa kulturowego oraz determinują nowe aktywności zawodowe, społeczne i edukacyjne mieszkanek wsi.

Biogramy autorów

Kinga Lisowska - Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Nauk Pedagogicznych, Katedra Pedagogiki Ogólnej i Opiekuńczej

dr, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Nauk Pedagogicznych, Katedra Pedagogiki Ogólnej i Opiekuńczej. Zajmuje się problematyką naukowo-badawczą z zakresu: dziejów oświaty polskiej, edukacji regionalnej i pedagogiki chrześcijańskiej. Autorka, współautorka monografii i publikacji naukowych z dziejów oświaty i wychowania oraz dziedzictwa kulturowego regionu Warmii i Mazur. Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Historycznego Oddział w Olsztynie, odpowiedzialny za upowszechnianie i edukację regionalną i obywatelską w województwie warmińsko-mazurskim.

Majka Łojko - Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Nauk Ekonomicznych, Instytut Ekonomii i Finansów , Katedra Polityki Gospodarczej

dr, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Nauk Ekonomicznych, Instytut Ekonomii i Finansów, Katedra Polityki Gospodarczej. Zajmuje się problematyką naukowo-badawczą z obszaru ekonomii społecznej, rynku pracy i systemu pomocy społecznej. Autorka i współautorka publikacji naukowych, w tym monografii, raportów badawczych i artykułów z pogranicza polityki społecznej i ekonomii społecznej. W ramach Zespołu ds. Współpracy Nauki i Ekonomii Społecznej działającym przy Regionalnym Komitecie Rozwoju Ekonomii Społecznej województwa warmińsko-mazurskiego współrealizuje działania związane z promocją i upowszechnianiem wiedzy nt. sektora ekonomii społecznej w regionie Warmii i Mazur.

Bibliografia

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. (2022, 15 maja). KGW Nabór 2021. Pomoc finansowa przeznaczona na realizację celów statutowych kół. Pozyskano z: https://www.gov.pl/web/arimr/kgw-nabor-2021-dokumenty-niezbedne-do-przyznania-pomocy

Biejat, M., Wójcikowska, K. (2015). O roli tradycji we współczesnej działalności kół gospodyń wiejskich. Wieś i Rolnictwo, 1.2(166.2), 97–109.

Brzezin, G. (2022, 2 maja). Gospodynie z Warmii i Mazur zmieniają wieś. Pozyskano z: https://warmia.mazury.pl/obszary-wiejskie/aktualnosci/6744-gospodynie-z-warmii-i-mazur-zmieniaja-wies

Dykczyńska, A. (2021). Wybrane formy przedsiębiorczości na obszarach wiejskich – KGW i Rękodzielnictwo. Zarzeczewo: Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie.

Falandysz, G. (2019). Pierwsze kroki: Jak założyć koło gospodyń wiejskich?. Barzkowice: Zachodniopomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach.

Frączak, P. (2021). Historia kół gospodyń wiejskich – między emancypacją a kolonizacją wsi. Trzeci Sektor, 55(03), 42–56. https://doi.org/10.26368/17332265-55-3-2021-2

Grzebisz-Nowicka, Z. (1995). Działalność organizacji kół gospodyń wiejskich na rzecz kobiet i ich rodzin. W: J. Sawicka (red.), Kobieta wiejska w Polsce: rodzina, praca, gospodarstwo. Warszawa: Wydawnictwo SGGW, 145–190.

Jankowska, A. (2019). Koła gospodyń wiejskich – aktywne dla siebie i dla innych. Poznań: Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu.

Klepacz, J. (2020). Promocja organizacji. W: I. Byszewska, J. Jasiński, J. Klepacz, K. Lipiński (red.), Lokalne, regionalne i tradycyjne szansą dla kół gospodyń wiejskich II. Warszawa: Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, 56–95.

Krajowy Rejestr Kół Gospodyń Wiejskich. (2022, 19 września). Pozyskano z: https://krkgw.arimr.gov.pl/

Krajowy Związek Rolników Kółek i Organizacji Rolniczych. (2022, 12 maja). Rola i funkcje KGW w przyspieszaniu przemian cywilizacyjnych i kulturalnych na wsi. Pozyskano z: https://www.kolkarolnicze.pl/

Krawiec, G. (2021). Ustawa o kołach gospodyń wiejskich. Komentarz. Warszawa: C.H. Beck.

Matysiak, I. (2005). „Stare” i „nowe” formy aktywności społecznej kobiet na obszarach wiejskich w Polsce. Od dożynek do fitness clubu. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, (nieopublikowana praca magisterska).

Olkowicz, I., Wilk, P. (2022, 20 kwietnia). Kobiety zmieniają polską wieś. Pozyskano z: https://faow.org.pl/aktualnosci/kobiety-zmieniaja-polska-wies/

Palka, S. (2006). Metodologia. Badania. Praktyka pedagogiczna. Gdańsk: GWP.

Pilch, T., Bauman, T. (2001). Strategie badań ilościowych i jakościowych. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Sawicka, J. (1996). Koła gospodyń wiejskich jako społeczno-zawodowa organizacja kobiet. Wieś i Rolnictwo, 2(91), 75–88.

Szczepańska, B., Szczepański, J. (2019). Współczesne role Kół Gospodyń Wiejskich w społecznościach lokalnych (na przykładzie województwa dolnośląskiego. Acta Uniwersitatis Lodzienzis. Folia Sociologica, 68, 67–79. https://doi.org/10.18778/0208-600X.68.05

Rubacha, K. (2016). Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: Wydawnictwo Editions Spotkania.

Trudnowska, K., Zwoliński, J. (red.) (2020). Lokalne, regionalne i tradycyjne szansą dla kół gospodyń wiejskich II. Warszawa: Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej.

Ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich. Dz.U. 2018, poz. 2212 z późn. zm.

Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach. Dz.U. 1989, poz. 104.

Ustawa z dnia 8 października 1982 r. o społeczno-zawodowych organizacjach rolników. Dz.U. 1982 nr 32, poz. 217.

Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych z późniejszymi zmianami. Dz.U. z 2009 r. nr 157, poz. 1240.

Pobrania

Opublikowane

2022-12-29

Jak cytować

Lisowska, K., & Łojko, M. (2022). Koła gospodyń wiejskich jako przestrzeń do rozwoju edukacji i przedsiębiorczości społecznej opartej na tradycji lokalnej na Warmii i Mazurach. Przedsiębiorczość - Edukacja, 18(2), 82–97. https://doi.org/10.24917/20833296.182.5