Bariery rozwoju przedsiębiorczości na przykładzie agroturystyki w polskich Karpatach
DOI:
https://doi.org/10.24917/3296.151.12Słowa kluczowe:
agroturystyka, bariery rozwoju, gospodarstwa agroturystyczne, Karpaty, turystyka wiejskaAbstrakt
Karpaty są jednym z wiodących regionów turystycznych Polski, gdzie turystyka na obszarach wiejskich ma długie tradycje i stale się rozwija. W regionie tym liczba funkcjonujących gospodarstw agroturystycznych jest jedną z wyższych w kraju. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie stanu i barier rozwoju agroturystyki w polskiej części Karpat jako formy aktywności pozarolniczej mieszkańców wsi na obszarach górskich. Ofertę agroturystyczną oraz rozwój w regionie istotnie modyfikują zmiany uwarunkowań społeczno-gospodarczych i trendy współczesnej turystyki. Stwierdzono, że rozmieszczenie kwater agroturystycznych jest mocno zróżnicowane i w ostatnich latach liczba kwater maleje. Jedynie w kilkunastu gminach o dużej atrakcyjności turystycznej i związanym z tym dużym natężeniem ruchu turystycznego liczba podmiotów agroturystycznych jest nadal wysoka. Przeprowadzona analiza współczesnych barier rozwoju agroturystyki w Karpatach pozwoliła na wyróżnienie ich kilku grup. Są nimi bariery: przyrodniczo-kulturowe, ekonomiczne, prawne, społeczne i marketingowe. Dla zrealizowania przyjętego celu badawczego dokonano kwerendy literatury, analizy danych pozyskanych z GUS-u i regionalnych ODR-ów oraz wywiadów z usługodawcami agroturystycznymi, uzupełnione studium terenowym.Bibliografia
Bajgier-Kowalska, M., Tracz, M., Uliszak, R. (2016). Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich na przykładzie gospodarstw agroturystycznych województwa małopolskiego. Przedsiębiorczość – Edukacja, 12, 244–261.
Bajgier-Kowalska, M., Tracz, M., Uliszak, R. (2017). Modeling the state of agritourism in the Malopolska region of Poland. Tourism Geographies, 19(3), 502–524.
Balińska, A., Zawadka, J. (2013). Znaczenie agroturystyki w rozwoju obszarów wiejskich. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, 102, 127–143.
Bednarek-Szczepańska, M., Bański, J. (2014). Lokalizacyjne uwarunkowania rozwoju gospodarstw agroturystycznych w Polsce. Przegląd Geograficzny, 96(2), 243–260.
Charakterystyka gospodarstw rolnych w województwie małopolskim. (2012). Kraków: Urząd Statystyczny w Krakowie. Pozyskano z: http://krakow.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/krak/ASSETS_2012_charakt_ gosp_rolnych_psr_2010.pdf
Charakterystyka gospodarstw rolnych w województwie śląskim. (2012). Katowice: Urząd Statystyczny w Katowicach. Pozyskano z: http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/katow/ASSETS_PSR2010_
Charakterystykagospodarstwrolnych.pdf Ciepiela, G.A. (2016). Uwarunkowania rozwoju agroturystyki w Polsce. Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego. Studia i Prace, 1, 37–67.
Dane adresowe stowarzyszeń agroturystycznych. Pozyskano z: (http://cdr112.e-kei.pl/agroturystyka/ images/Baza_stowarzyszen_at.pdf
Dorocki, S., Szymańska, A.I., Zdon-Korzeniowska, M. (2012). Polskie gospodarstwa agroturystyczne jako przedsiębiorstwa rodzinne. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 13(8), 45–60.
Drzewiecki, M. (2009). Agroturystyka współczesna w Polsce. Gdańsk: Wyższa Szkoła Turystyki i Hotelarstwa w Gdańsku.
Faracik, R., Kurek, W. Mika, M., Pawlusiński, R. (2009). Turystyka w Karpatach Polskich w świetle współczesnych kierunków rozwoju. W: B. Domański, W. Kurek (red.) Gospodarka i Przestrzeń. Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, 77–96.
Gil, A. (2016). Stan i przyszłość gospodarstw ekologicznych w drobnoobszarowym rolnictwie województwa małopolskiego. Studia Obszarów Wiejskich, 42, 197–203.
Górz, B., Uliszak, R. (2002). Wielofunkcyjny rozwój na obszarach wiejskich w południowej Polsce. W: W. Kamińska (red.), Wielofunkcyjna gospodarka na obszarach wiejskich. Materiały konferencji naukowej poświęconej Profesorowi Marianowi Koziejowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. Kielce: Instytut Geografii Akademii Świętokrzyskiej, Kieleckie Towarzystwo Naukowe, 223–237.
Chrapek, G., Surmiak, M. 2009. Przedsiębiorczość agroturystyczna w województwie podkarpackim. Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska. Sectio B, 64(2), 113–120.
Jackowski, A. (1989). History of Tourism in Polish Carpathians. Prace Geograficzne UJ, 80, 75–83.
Jarecki, W., Bobrecka-Jamro, D. (2010). Rozwój gospodarstw ekologicznych i agroturystycznych w województwie podkarpackim. Inżynieria Ekologiczna, 22, 71–77.
Kondracki, J. (2011). Regiony fizycznogeograficzne Polski. Warszawa: PWN.
Kowalczuk-Misek, A. (2013). Analiza stanu i możliwości rozwoju agroturystyki na Dolnym Śląsku. Wrocław: DODR.
Król, K., Bedla, D. (2014). Ocena witryn internetowych gospodarstw agroturystycznych. Marketing i Rynek, 11, 22–29.
Kubal, M., Mika, M. (2012). Agritourism in Poland – the legal model and the realities of the market, Current Issues Of Tourism Research, 1(2) 4–11.
Kurek, W. (2008). Tourism in Polish Carpathians in the Political Transition Time. W: J. Wyrzykowski (red.), Conditions of the Foreign Tourist Development in Central and Eastern Europe, Tourism in Geographical Environment, Wrocław: Uniwersytet Wrocławski, 295–302.
Mika, M., Faracik R., 2008, Second homes as a factor of the transformation of rural areas in the Polish Carpathians. Folia Geographica, Acta Facultatis Studiorum Humanitatis et Naturae Universitatis Presoviensis. Prirodne Vedy, 47(12), 245–255.
Mikulska, T. (2008). Korzyści i bariery rozwoju turystyki w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem województwa małopolskiego. W: I. Sikorska-Wolak (red.) Ekonomiczne i społeczne aspekty turystyki wiejskiej. Warszawa: Wydawnictwo SGGW, 161–173.
Mitura, T., Buczek-Kowalik, M. (2015). Zróżnicowanie oferty agroturystycznej w województwie podkarpackim. Rzeszów: Uniwersytet Rzeszowski. Pozyskano z: http://www1.up.poznan.pl/ktw/sites/default/ files/dokumenty/Mitura,%20Buczek%20POP%20cz%201.pdf
Musiał, W., Sroka, W., Wojewodzic, T. (2010). Sytuacja ekonomiczna gospodarstw z terenów górskich i podgórskich. Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy.
Portal Zagroda Edukacyjna. http://www.zagroda-edukacyjna.pl
Przezbórska-Skobiej, L., Lira, J. (2012). Przestrzeń agroturystyczna Polski i ocena jej atrakcyjności. W: K. Jajuga, M. Walesiak (red.), Klasyfikacja i analiza danych – teoria i zastosowania. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, 637–645.
Raport o stanie rolnictwa ekologicznego w Polsce w latach 2015–2016. (2017). Warszawa: Główny Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.
Roman, M., Niedziółka, A. (2017). Agroturystyka jako forma przedsiębiorczości na obszarach wiejskich. Warszawa: SGGW.
Rocznik statystyczny województwa małopolskiego 2017. (2017). Kraków: Urząd Statystyczny w Krakowie.
Rocznik statystyczny województwa podkarpackiego 2017. (2017). Rzeszów: Urząd Statystyczny w Rzeszowie.
Rocznik statystyczny województwa śląskiego 2017. (2017). Katowice: Urząd Statystyczny w Katowicach.
Sikora, J. (2012). Agroturystyka. Przedsiębiorczość na obszarach wiejskich. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Sikora, J., Jęczmyk, A. (2005). Czynniki wspierające i bariery ograniczające rozwój agroturystyki. W: B. Sawicki, J. Bergier (red.), Uwarunkowania rozwoju turystyki związanej z obszarami wiejskimi. Biała Podlaska: Wydawnictwo PWZS w Białej Podlaskiej, 37–45.
Sikora, J., Wartecka-Ważyńska, A. (2016). Reklama internetowa w promocji ruchu turystycznego na wsi. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Turystyki, 1(33), 211–224.
Sikorska-Wolak, I. (red.). (2008). Ekonomiczne i społeczne aspekty rozwoju turystyki wiejskiej. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
Smoroń, S., Pajdzik, J. (2016). Tendencje rozwoju rolnictwa ekologicznego w województwie małopolskim. Woda – Środowisko – Obszary Wiejskie, 16(4), 85–95.
Strategia rozwoju województwa małopolskiego na lata 2011–2020. (2011). Kraków: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Departament Polityki Regionalnej.
Strategia rozwoju województwa – podkarpackie 2020. (2012). Rzeszów: Sejmik Województwa Podkarpackiego.
Szpara, K. (2011). Agroturystyka w Karpatach Polskich. Prace Geograficzne UJ, 125, 161–178.
Tracz, M., Bajgier-Kowalska, M., Uliszak, R. (2017). The development of agrotourism in Podkarpackie Voivodeship in the light of international and national conditions. Przedsiębiorczość – Edukacja, 12, 244–261.
Tracz, M., Bajgier-Kowalska, M., Uliszak, R. (2018). Rozwój agroturystyki w południowo-wschodniej Polsce – ujęcie modelowe. Przedsiębiorczość – Edukacja, 14, 329–344.
Turystyka w 2016 roku. (2017). Warszawa: GUS.
Twardy, S. (2009). Tendencje zmian użytkowania przestrzeni rolniczej obszarów karpackich. Studia i Raporty IUNG-PIB, 17, 49–58.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).
