Uwarunkowania przedsiębiorczości absolwentów szkół wyższych: założenia teoretyczne i stan rzeczywisty

Autor

  • Danuta Piróg Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Geografii

DOI:

https://doi.org/10.24917/20833296.10.23

Słowa kluczowe:

absolwent, czynniki, przedsiębiorczość, rynek pracy, studia wyższe

Abstrakt

Przedsiębiorczość osób młodych, pojmowana zarówno jako deklaratywna gotowość do rozpoczęcia działalności gospodarczej, przekonanie o posiadaniu kompetencji w tym zakresie, jak i jako rzeczywiste samozatrudnienie, jest uznawana za korzystny czynnik rozwoju. Zwiększa ona, m.in.: innowacyjność gospodarki i prawdopodobieństwo wykreowania nowych miejsc pracy, a także buduje wysoką samoocenę podmiotu. Szczególnie istotne, z punktu widzenia podnoszenia konkurencyjności regionu, jest wybieranie kariery przedsiębiorcy przez nowo promowanych absolwentów szkół wyższych. Zakłada się, że absolwenci z wyższym wykształceniem powinni być optymalnie przygotowani do samozatrudnienia, a badania wskazują, że studenci deklarują wysokie zainteresowanie taką ścieżką zawodową. Celem artykułu jest analiza wyników teoretycznych prac poświęconych namysłowi nad czynnika-mi odpowiadającymi za kreowanie postaw przedsiębiorczych. Szczególną uwagę skierowano nie tylko na rolę kształcenia akademickiego w przygotowaniu absolwentów do zakładania działalności gospodarczej, lecz także na jej efektywność w tym zakresie, co weryfikowano wynikami badań empirycznych, diagnozujących rzeczywisty odsetek przedsiębiorców w populacji nowo promowanych absolwentów.

Biogram autora

Danuta Piróg - Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Geografii

Danuta Piróg, dr, adiunkt w Instytucie Geografii, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie.Zainteresowania naukowe autorki dotyczą przede wszystkim zróżnicowania kulturowegoEuropy i tożsamości jej mieszkańców, przygotowania kandydatów na nauczycieligeografii i przyrody do przyszłej pracy zawodowej oraz efektywności studiów geograficznychw aspekcie potrzeb rynku pracy. Swoje doświadczenie naukowe pogłębiałaprzez czynny udział lub kierowanie krajowymi i międzynarodowymi projektami badawczymi.Aktualnie zajmuje się przede wszystkim wielowymiarowymi analizamiczynników warunkujących procesy tranzycji absolwentów szkół wyższych na rynekpracy.

Bibliografia

Amaral, A.M., Baptista, R. (2006). Transitions from Paid-Employment into Entrepreneurship: An Empirical Study for Portugal. [In:] M. Dowling and J. Schmude (eds.) Empirical Entrepreneurship in Europe: New Perspectives, Edward Elgar.

Amit, R., Muller, E. (1995). Push and pull entrepreneurship. Journal of Small Business and Entrepreneurship, 12(4), 65-80.

Audretsch, D.B., Thurik, A.R., (2000). Capitalism and democracy in the 21st century: from the managed to the entrepreneurial economy. Journal of Evolutionary Economics, 10(1-2), 17-34.

Badanie losów absolwentów PK. Studia II stopnia/jednolite magisterskie, rocznik 2012a. Wyniki z badania po roku od ukończenia studiów. http://www.kariery.pk.edu.pl/download,pl.htm (ostatni dostęp 20.09.2013 r.).

Badanie losów zawodowych absolwentów Uniwersytetu Rzeszowskiego z rocznika 2009/2010 po roku od zakończenia studiów. Biuro Karier Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów, 2012c: http:// kariera.univ.rzeszow.pl/images/stories/raport%20z%20badania%20losw%20zawodowych%20absolwentw% 20ur%20rocznik%2020092010%20po%20roku%20od%20zakoczenia%20studiw.pdf (ostatni dostęp 20.09.2013 r.).

Badanie losów zawodowych absolwentów Uniwersytetu Rzeszowskiego. Pomiar początkowy absolwentów z rocznika 2010/2011. Biuro Karier Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów, 2012b: http://kariera.univ.rzeszow.pl/images/stories/raport%20z%20badania%20losw%20zawodowych% 20absolwentw%20ur%20pomiar%20pocztkowy%202010-2011.pdf (ostatni dostęp 20.09.2013 r.).

Banerski, G., Gryzik, A., Matusiak, K.B., Mażewska, M., Stawasz, E. (2009). Przedsiębiorczość akademicka. Raport z badania. Warszawa: PARP.

Bates, T. (1990). Entrepreneur Human Capital Inputs and Small Business Longevity. The Review of Economics and Statistics, 4, 551-559.

Bates, T. (1995). Self-employment entry across industry groups. Journal of Business Venturing, 10(2), 143-156.

Bernat, T., Kunasz, M. (2005). Realia gospodarcze a postawy przedsiębiorcze studentów. Wyniki badań. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 408, Prace Katedry Mikroekonomii, 10, 95-109.

Blanchflower, D.G. (2000). Self-Employment in OECD Countries. Labour Economics, 7(5), 471-505.

Brown, R. (1990). Encouraging entrepreneurship: Britain’s new enterprise program. Journal of Small Business Management, 28(4), 71-77.

Chrabąszcz, K. (2011). Przedsiębiorczość akademicka – drogą do sukcesu absolwentów szkół wyższych. Zeszyty Naukowe Małopolskiej Szkoły Wyższej w Tarnowie, 18(1), 197-208.

Cieślik, J. (2010). Przedsiębiorczość dla ambitnych. Jak uruchomić własny biznes. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Cooper, A.C., Gimeno-Gascon, F.J., Woo, C.Y. (1994). Initial human capital and financial capital as predictors of a new venture performance. Journal of Business Venturing, 9, 371-395.

Cranmer, S. (2006). Enhancing graduate employability: best intentions and mixed outcomes. Studies in Higher Education, vol. 31 (2), 169-184 Czarnecki, K.M. (2006). Psychologia zawodowej pracy człowieka. Sosnowiec: Wyd. Wyższej Szkoły Zarządzania i Marketingu w Sosnowcu.

Czarnik, Sz., Turek, K. (2012). Wykształcenie, praca i przedsiębiorczość Polaków. Na podstawie badań zrealizowanych w 2012 roku w ramach III edycji projektu Bilans Kapitału Ludzkiego, Warszawa: PARP.

Ćwiąkalska, M., Hojda, P., Ostrowska-Zakrzewska, M. (2011) Losy zawodowe absolwentów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Rocznik 2008/2009. Absolwenci studiów magisterskich i licencjackich. Raport z badania. Kraków: Biuro Karier UJ.

Delmar, F., Davidsson, P. (2000). Where do they come from? Prevalence of and characteristics of nascent entrepreneurs. Entrepreneurship & Regional Development, 12, 1-23.

DeWit, G., Van Winden, F.A. (1989). An empirical analysis of self-employment in the Netherlands. Small Business Economics, 1, 263–72.

Dore, R. (1976). The diploma disease: Education, qualification and development. Berkeley: University of California Press.

Greene, F. (2002) An investigation into enterprise support for younger people, 1975-2000. International Small Business Journal, 20(3), 315-336.

Greene, F., Saridakis, G. (2008). The role of higher education skills and support in graduate self-employment. Studies in Higher Education, 33(6), 653-672.

Grotkowska, G., Sztanderska, U. (2007). Samozatrudnienie. W: Edukacja dla pracy. Raport o rozwoju społecznym Polska 2007, Warszawa: UNDP, 115-116.

Henley, A. (2009) Switching Costs and Occupational Transition into Self-Employment, IZA Discussion Papers 3969, Institute for the Study of Labor (IZA), 1-39.

Horne, M. (2000). Enterprise learning. London: Demos.

Klimczuk-Kochańska, M. (2011). Bariery rozwoju przedsiębiorczości akademickiej na przykładzie podlaskich uczelni. Zeszyty Naukowe WSEI, Seria Ekonomia, 3, (1/2011), 73-98.

Knight, P.T. (2001). Employability and quality. Quality in Higher Education, 7(2), 93-95.

Kostoglou, V., Siakos, E., (2012). Investigating higher education graduates’ entrepreneurship in Greece. Annals of Innovation & Entrepreneurship, 3, 1-7.

Kunasz, M. (2008). Potencjał proprzedsiębiorczy studentów i klimat wobec przedsiębiorczości w wybranych krajach Europy Środkowo-Wschodniej. W: T. Bernat, J. Korpysa, M. Kunasz (red.) Przedsiębiorczość studentów w Polsce i w wybranych krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Szczecin: Katedra Mikroekonomii Uniwersytetu Szczecińskiego, 126-136.

Le, A.T. (1999). Empirical studies of self-employment. Journal of Economic Surveys, 13, 381-416.

Livanos, I. (2009). What determines self-employment? A comparative study. Applied Economics Letters, 16(3), 227-232.

Losy zawodowe absolwentów Uniwersytetu Pedagogicznego. Rocznik 2010/2011. Raport z badania. Kraków, 2012.: http://bks.up.krakow.pl/htmlarea/uploaded/Raport_absolwenci2011_wszyscy.pdf.

MacDonald, R. (1994). Fiddly jobs, undeclared working and the something nothing for the society. Work, Employment and Society, 11(4), 615-638.

Macieira, M.H.C (2009). The determinants of self-employment. Universidade Tecnica de Lisboa.

Mazak, M. (2012). Badanie losów zawodowych absolwentów Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Absolwenci 2009/2010 – 1 pomiar. Biuro Karier Uniwersytetu Śląskiego.

Minniti, M., Bygrave, W. (2001). A dynamic model of entrepreneurial learning. Entrepreneurship Theory and Practise, 25(3), 5-16.

Peiperl, M., Arthur, M., Goffee, R., Morris T. (eds.). 2000. New conceptions of working lives. New York: Oxford University Press.

Pietrzykowski, M. (2011). Entrepreneurship in Higher Education – case of Poland. In: M. Drabic, M. Pietrzykowski (eds.) Fostering Education in Entrepreneurship, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 113-128.

Piróg, D. (2012). Aspiracje i plany zawodowe młodzieży akademickiej w Polsce na przykładzie studentów geografii. W: A. Dudak, K. Klimkowska, A. Różański (red.) Przygotowanie zawodowe młodych pedagogów, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 125-144.

Poteralski, J. (2007). Przedsiębiorczość absolwentów wyższych uczelni w województwie zachodniopomorskim. W: J. Poteralski (red.) Przemiany rynku pracy w kontekście procesów społecznych i gospodarczych. Szczecin: Katedra Mikroekonomii Uniwersytetu Szczecińskiego, 203-211.

Rożnowski, B. (2009) Przechodzenie młodzieży z systemu edukacji na rynek pracy w Polsce. Analiza kluczowych pojęć dotyczących rynku pracy u młodzieży, Lublin: Wyd. KUL.

Spence, M. (1973). Job Market Signalling, The Quarterly Journal of Economics, 87(3), 355-374.

Strojny, J., Horska, K. (2012). Przedsiębiorczość a edukacja akademicka – analiza badań studentów Wydziału Zarządzania studiów I stopnia Politechniki Rzeszowskiej. Rola przedsiębiorczości w edukacji. Przedsiębiorczość – Edukacja, 8, 78-85.

Sztumski, J. (1999). Socjologia pracy. Katowice: Wyd. GWSH.

Wach, K. (2008). Entrepreneurship Education in Poland, “ERENET Profile”, vol. III, 3(11), 36-44.

Wyniki badań losów zawodowych absolwentów studiów stacjonarnych II stopnia Akademii Górniczo- -Hutniczej w Krakowie, rocznik 2012: http://www.ck.agh.edu.pl/omkz/2st2012.pdf.

Pobrania

Opublikowane

2014-12-19

Jak cytować

Piróg, D. (2014). Uwarunkowania przedsiębiorczości absolwentów szkół wyższych: założenia teoretyczne i stan rzeczywisty. Przedsiębiorczość - Edukacja, 10, 306–315. https://doi.org/10.24917/20833296.10.23